یکی از اصطلاحات فارکس، مفهوم سوآپ (Swap) است که می‌تواند هم به‌عنوان یک استراتژی معاملاتی برای کسب سود و هم جهت مدیریت هزینه‌های معاملاتی استفاده شود. سوآپ که با عنوان نرخ جابه‌جایی یا Rollover Fee نیز شناخته می‌شود به‌عنوان یک ابزاری مالی، از دهه 1980 میلادی تشکیل شد. این ابزار ابتدا به عنوان راهی برای مبادله بدهی‌ها در بازارهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت. با گذشت زمان، سوآپ‌ها تکامل یافتند و به بخش جدایی‌ناپذیری از معاملات مالی، به ویژه در بازار فارکس تبدیل شدند.
مکانیزم سوآپ یا همان رول‌اور در بازار فارکس به‌گونه‌ای طراحی شده است که معامله‌گران را از دغدغه بازپس‌دهی ارز در صورت عدم بستن معاملات در پایان روز معاف می‌کند. این خصوصیت ارزشمند، امکان حفظ و انتقال موقعیت‌های معاملاتی به‌روز کاری بعد را فراهم می‌آورد. به‌طورکلی، با اجرای رول اور و تعدیل نسبت‌های جفت‌ارز، اعمال سوآپ در فارکس ضرورت پیدا می‌کند تا توازن مجددی بین ارزهای مورد معامله برقرار شود. سود و زیان ناشی از رول اور، به عواملی چون نوع جفت‌ارزهای در دست معامله، نرخ بهره مربوط به هر ارز، و همچنین جهت و اندازه پوزیشن معامله‌گر بستگی دارد.
سوآپ چیست؟
در بازار فارکس، سوآپ به بهره‌ای اطلاق می‌شود که برای نگهداری یک پوزیشن باز از یک روز معاملاتی به روز بعدی پرداخت یا دریافت می‌شود. این بهره می‌تواند مثبت یا منفی باشد و به تفاوت نرخ بهره بین دو ارز مورد معامله بستگی دارد. به‌عبارت‌دیگر، اگر نرخ بهره ارزی که خریداری کرده‌اید بیشتر از ارزی باشد که فروخته‌اید، سوآپ مثبت دریافت می‌کنید و برعکس. توجه داشته باشید که اگر معاملات به روز بعدی منتقل نشود مشمول سوآپ نیز نخواهد بود.
به‌عنوان‌مثال، فرض کنید وارد پوزیشن خرید پوند در مقابل دلار امریکا (GBP/USD) شده‌اید. به‌عبارت‌دیگر شما با فروش دلار اقدام به خرید یورو می‌نمایید. اگر نرخ بهره پوند انگلستان معادل 4 درصد و نرخ بهره دلار امریکا معادل 3 درصد باشد و این پوزیشن نیز در طول روز باز بوده و به روز بعدی منتقل شود، شما 1 درصد به‌عنوان مابه‌التفاوت نرخ‌های بهره هنگام خرید این جفت‌ارز دریافت خواهید کرد. طبیعتاً اگر نرخ بهره دلار ایالات متحده بیشتر از پوند انگلستان باشد، شما باید مابه‌التفاوت را پرداخت کنید. در حالت اول اصطلاحاً سوآپ مثبت و در حالت دوم منفی است.
سوآپ در فارکس چگونه محاسبه می‌شود؟
برای محاسبه مقدار سوآپ پوزیشن معاملاتی خود، می‌توانید از فرمول زیر استفاده نمایید:
۱۰ ÷ (تعداد شب‌های باز بودن معامله × ارزش Pip × نرخ سوآپ) = سوآپ
نرخ سوآپ: نرخ سواپ نشان‌دهنده تفاوت نرخ بهره بین دو ارز در جفت‌ارز مورد معامله است. این نرخ می‌تواند مثبت یا منفی باشد.
ارزش پیپ: میزان تغییر در ارزش یک جفت‌ارز را با کوچک‌ترین حرکت قیمتی نشان می‌دهد و بسته به جفت‌ارز و اندازه قرارداد، محاسبه می‌شود.
استراتژی معامله حملی (Carry Trade)
معامله حملی، یک روش معاملاتی در بازار فارکس است که بر پایه استفاده از تفاوت نرخ بهره بین دو ارز برای کسب سود استوار است. در این استراتژی، با درنظرگرفتن روند حاکم، معامله‌گران به دنبال جفت‌ارزهایی هستند که تفاوت قابل‌توجهی در نرخ بهره دارند و با نگه‌داشتن پوزیشن‌های باز بیش از یک شبانه‌روز (rollover)، علاوه بر کسب سود حاصل روند، سود سواپ دریافت می‌کنند.
به‌عنوان‌مثال، فرض کنید یک معامله‌گر قصد دارد از استراتژی معامله حملی استفاده کند و جفت‌ارز AUD/JPY را برای معامله انتخاب می‌کند. نرخ بهره برای دلار استرالیا (AUD) بالاتر از ین ژاپن (JPY) است؛ بنابراین اگر روند حاکم نیز تأیید کند، معامله‌گر یک پوزیشن خرید (long) بر روی AUD/JPY باز می‌کند و آن را بیش از یک شب نگه می‌دارد. به‌این‌ترتیب، معامله‌گر سود سواپ دریافت می‌کند؛ زیرا نرخ بهره برای AUD بالاتر از JPY است و این تفاوت نرخ بهره به‌عنوان سود به حساب معامله‌گر واریز می‌شود.
نرخ سواپ در روزهای چهارشنبه (سوآپ سه‌گانه)
درصورتی‌که معامله شما در روز چهارشنبه ایجاد شده باشد و تا پایان هفته میلادی بسته نشود، روزهای غیرکاری (شنبه و یکشنبه) بازار فارکس نیز در محاسبه نرخ سوآپ دخیل خواهند بود. چرا که با وجود عدم انجام معاملات در این روزها، نرخ جفت‌ارزها ممکن است تغییراتی داشته باشد. باتوجه‌به دریافت سود روزشمار توسط بانک‌ها و کارگزاری‌ها، حتی در صورت بسته‌بودن بازار نیز شما ملزم به پرداخت نرخ سوآپ برای هر شب خواهید بود.
سخن پایانی
مفهوم سواپ در فارکس نه‌تنها یک جزء فنی معاملات است، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک استراتژی مالی مورداستفاده قرار گیرد. معامله‌گران مبتدی باید این مفهوم را به‌خوبی درک کنند تا بتوانند تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرند که منجر به بهینه‌سازی سود و کاهش زیان‌های احتمالی شود. با درک دقیق سواپ و نحوه تأثیر آن بر معاملات، معامله‌گران می‌توانند از فرصت‌هایی که بازار ارائه می‌دهد به نحو احسن استفاده کنند و درعین‌حال، ریسک‌های مرتبط با نگهداری موقعیت‌های باز را به حداقل برسانند. به یاد داشته باشید، دانش و آگاهی شما از جزئیات بازار می‌تواند تفاوت بین موفقیت و شکست در دنیای پرتلاطم فارکس ایجاد کند.
