بازارهای مالی به منظور تسهیل انجام معاملات مالی بین افراد و بازار واقعی تشکیل شده و تقسیمات مختلفی دارد از جمله بازار سهام، بازار فارکس، بازار ارز دیجیتال و بازار اوراق قرضه. ورود به هر کدام از این بازارهای مالی جدا از ایجاد تعادل و رشد اقتصادی برای آن جامعه، هدف خاص‌تری برای افراد دارد و آن نیز سرمایه‌گذاری برای آزادی مالی و وضعیت بهتر است. در این مقاله به بررسی دو بازار مالی فارکس و بازار بورس و تفاوت این دو باهم پرداخته‌ایم. همراه ما بمانید.
فارکس چیست؟
اگر بخواهیم به سوال بازار فارکس چیست به زبان ساده پاسخ دهیم باید گفت بازار تبادل ارزهای خارجی (Forex)، میدان نبردی پویا و بی‌رحم برای تبادل ارزهای مختلف جهان است که در آن، غول‌های مالی و معامله‌گران خرد به رقابت نفس‌گیر می‌پردازند. این بازار غیرمتمرکز و عظیم، ارزها را در گردابی از عرضه و تقاضا به هم می‌آمیزد و زمینه‌ای برای کسب سودهای هنگفت و ضررهای کمرشکن فراهم می‌کند. در این بازار که طلوع و غروب خورشید معنا ندارد، نوسانات لحظه‌ای قیمت ارزها، آدرنالین معامله‌گران را به اوج می‌رساند. تحلیل‌های فاندامنتال و تکنیکال، ابزارهای همیشگی فعالان بازار فارکس هستند تا شاید بتوانند رمزگشای رازِ جهت حرکت قیمت‌ها باشند.
در فارکس چه چیزی معامله می‌شود؟
شاید این پرسش بسیاری از افرادی است که تازه قدم به جهان معاملاتی فارکس گذاشته‌اند. در پاسخ به نمادهای مورد معامله در فارکس باید بگوییم این نمادها عبارتند از:
- جفت ارزها (Currency Pairs): در فارکس، ارزها ملی به صورت جفت ارز معامله می‌شوند و ارز دو کشور مختلف روبروی هم قرار می‌گیرند. برای مثال، بازار یورو در مقابل دلار که به آن جفت‌ارز یورو/دلار (EUR/USD) نیز گفته می‌شود.
- سهام (Stocks): با ورود به فارکس شما می‌توانید از ایران هم سهام شرکت‌های مطرح آمریکایی مثل اپل، آمازون، تسلا و گوگل را خرید و فروش کرده و از نوسانات آن‌ها کسب سود کنید.
- کالا (Commodity): کالاهایی که در فارکس معامله می‌شوند شامل: نفت خام برنت، نفت اوپک و گاز طبیعی اشاره کرد. محصولات دیگری مثل قهوه، شکر، کاکائو، ذرت، گندم و پنبه نیز در فارکس قابل معامله هستند. معامله فلزاتی مانند طلا، نقره، مس و پالادیوم نیز در فارکس امکان‌پذیر است. از مهمترین کامودیتی‌های مورد توجه در فارکس طلا و نفت است.
- شاخص‌ها (Indices): در فارکس امکان معامله روی شاخص‌ها نیز وجود دارد. منظور از یک شاخص مجموعه‌ای از سهام شرکت‌های متفاوت است که معمولاً از آن برای ارزیابی عملکرد یک بازار یا دارایی استفاده می‌شود.
- اوراق قرضه (Bonds): در فارکس می‌توانید اوراق قرضه را نیز خرید و فروش کنید. اوراق قرضه مجموعه‌ای از اسناد و مدارک هستند که شرکت‌های خصوصی و دولت‌های مختلف آن‌ها را به سرمایه‌گذاران می‌فروشند.
- ارزهای دیجیتال (Crypto Currencies): ارزهای دیجیتال در صرافی‌های اختصاصی ارز دیجیتال معامله می‌شوند اما امکان معامله آن‌ها در بازار فارکس نیز وجود دارد. معامله رمز ارزها در بازار فارکس نیز به شکل CFD انجام می‌شود و از افزایش و کاهش قیمت ارزها می‌توانید کسب درآمد کنید.
مزیت‌ها و معایب فارکس
جهان معاملات فارکس بزرگ و پویا است و در دهه‌های اخیر به یکی از غول‌های مالی دنیا تبدیل شده است. اما هر بازاری دارای نقاط ضعف و قوت است. در ادامه برخی از آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
مزیت‌های بازار فارکس
- یک بازار آنلاین: فارکس ۲۴ ساعت در ۵ شبانه روز هفته فعالیت دارد.
- دسترسی نامحدود: فارکس محدود به زمان و مکان خاصی نیست. یعنی در هر زمان و هر جایی از جهان باشید فقط کافی است به اینترنت دسترسی داشته باشید.
- یک بازار دو طرفه: به این معنی که شما اگر یک تریدر حرفه‌ای باشید از هر دو حالت نوسانات قیمت‌ها می‌توانید سود بدست بیاورید.
- نقدشوندگی بسیار بالا: نرخ حجم معاملات فارکس در روز به ۷.۵ تریلیون دلار در روز می‌رسد و این نشان از انجام معاملات بسیار بالایی در بازار دارد. هر چقدر حجم معاملات بیشتر باشد میزان نقدینگی بازار بیشتر است.
- درآمد دلاری: درآمد از بازار فارکس به صورت دلاری است که با توجه به اختلاف قیمت دلار به ارز ریال کشور ما نکته بسیار قابل توجهی است.
- اسپرد پایین: در فارکس به نسبت سایر بازارها هزینه‌ها و کارمزد معاملات پایین‌تر هستند.
معایب بازار فارکس
- ریسک معاملاتی بالا: در فارکس به علت نوسانات لحظه‌ای و وجود بار روانی زیاد و عملکرد هیجانی تریدرها، ریسک انجام معاملات بالا می‌رود.
- دسترسی محدود به بروکرهای معتبر: در کشور ما به علت وجود تحریم‌ها با تعداد محدودی از بروکرهای دنیا امکان همکاری وجود دارد.
- مشکلات قانونی: به علت وجود تحریم‌ها و قانونی نشدن فعالیت فارکس در ایران، نهاد نظارتی قانونی بر این بازار وجود ندارد.
بازار بورس چیست؟
بازار بورس یا بورس اوراق بهادار، مکانی است که در آن اوراق بهادار و سایر دارایی‌های مالی مورد معامله قرار می‌گیرند. در این بازار، خرید و فروش سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار انجام می‌شود و افراد و شرکت‌ها می‌توانند اوراق بهادار خود را به دیگران بفروشند و اوراق بهادار دیگری را بخرند. این بازار به عنوان یکی از مهمترین مراکز اعتباری و مالی در هر کشور، نقش بسیار مهمی در تامین منابع مالی و سرمایه گذاری در اقتصاد را دارد.
در بورس چه چیزی معامله می‌شود؟
در بازار بورس، انواع ابزار مالی و اوراق بهادار مورد استفاده قرار می‌گیرند که شامل موارد زیر می‌شوند:
- سهام شرکت‌ها: در بورس، با عرضه سهام شرکت‌ها به افراد حقوق مالکیت در یک شرکت را می‌دهند و بر اساس عملکرد شرکت، سود و زیان آن‌ها تعیین می‌شود.
- اوراق تسهیلات مالی (بانکی): اوراق بهاداری هستند که بانک‌ها و موسسات مالی از آن‌ها برای جذب منابع مالی استفاده می‌کنند.
- اوراق مشارکت: اوراق بهاداری هستند که مشترکان آن‌ها در سود و زیان یک پروژه یا شرکت شریک هستند.
مزیت‌ها و معایب بازار بورس
بازار بورس که مهمترین بازار مالی هر کشور است که مانند هر بازار دیگری دارای مزایا و معایبی است که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
مزیت‌های بازار بورس
- افزایش منابع مالی: بازار بورس به شرکت‌ها و دولت امکان توسعه و رشد اقتصادی از طریق جذب سرمایه فراهم می‌کند.
- ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری: این بازار به سرمایه‌گذاران فرصت می‌دهد تا به صورت مستقیم در شرکت‌ها سرمایه گذاری و کسب درآمد کنند.
- افزایش شفافیت: حضور شرکت‌ها در بازار بورس باعث افزایش شفافیت و بهبود مدیریت شرکت‌ها می‌شود.
- انعطاف‌پذیری در سرمایه‌گذاری: بازار بورس به سرمایه‌گذاران انعطافی برای خرید و فروش اوراق بهادار فراهم می‌کند.
- افزایش رقابت: وجود بازار بورس باعث افزایش رقابت بین شرکت‌ها و بهبود عملکرد و نوآوری در اقتصاد می‌شود.
- تنظیم و تقویت سیستم‌های مالی: بازار بورس باعث تنظیم و تقویت سیستم‌های مالی و بانکی می‌شود و به پیشرفت اقتصادی منطقه کمک می‌کند.
معایب بازار بورس
- ریسک سرمایه‌گذاری: معامله در بازار بورس با ریسک‌های مختلفی همراه است و سرمایه‌گذاران ممکن است با خسارت‌های قابل توجهی روبرو شوند نمونه بارز آن بازار بورس ایران در مرداد سال 1399
- نقص‌های سازمانی: برخی از بازارهای بورس دارای نقص‌های سازمانی می‌باشند که ممکن است باعث کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و کاهش عملکرد بازار شود.
- افزایش نفوذ نیروی مالی: در بازارهای بورسی که حجم معاملات آن پایین است، افراد یا شرکت‌هایی که دارای نیروی مالی بیشتری هستند در بازار بورس قادر به تاثیرگذاری بیشتر بر رفتار بازار باشند.
تفاوت فارکس با بازار بورس
حال که با بازار فارکس و بورس به طور کامل آشنا شدیم و مزایا و معایب هر کدام را بررسی کردیم. در ادامه به برخی از تفاوت‌های بارز بازار بورس با فارکس در جدول زیر اشاره خواهیم کرد.
| ردیف | ویژگی | بازار فارکس | بازار بورس |
| ۱ | حجم معاملاتی | بسیار زیاد | متوسط – کم |
| ۲ | معاملات دو طرفه | دارد | ندارد |
| ۳ | اهرم یا لوریج | دارد | ندارد |
| ۴ | فعالیت ۲۴ ساعته بازار | دارد | ندارد |
| ۵ | تعیین حد ضرر و سود | دارد | دارد |
| ۶ | میزان نوسانات بازار | زیاد | محدودیت نوسان روزانه |
سخن آخر
در پایان آموختیم که ویژگی‌های فارکس و بازار بورس کدام است و مزیت‌ها و معایب این دو بازار نسبت به یکدیگر کدام است. هدف و نیاز شما از سرمایه‌گذاری در هر بازار مالی امکان ایجاد حاشیه امن مالی برای شما را فراهم می‌کند اگر به شکل جدی درباره فعالیت در هر بازار آموزش ببینید و با اطلاعات و تسلط بالا دست به هر اقدامی بزنید. در این راستا منابع معتبر و رایگانی مانند وب‌سایت دلتا کالج می‌توانند مفید و موثر باشند؛ امیدواریم در بازارهای مالی شرایط جذاب و پرسودی را تجربه کنید.
