بروکر STP، مخفف عبارت Straight Through Processing، به معنای پردازش مستقیم است. این یک نوع فناوری است که توسط بروکرها برای انتقال الکترونیکی معاملات به طور مستقیم به بازار استفاده میشود. بروکرهای STP، از نوع بروکر NDD است و معاملات مشتریان خود را با ارسال مستقیم سفارشات به تامینکنندگان نقدینگی مانند بانکها یا صرافیهای بین بانکی، انجام میدهند. تراکنشها از طریق یک «میز معاملاتی (Dealing Desk)» انجام نمیشود؛ بلکه مستقیماً به بازار ارسال میشود.
مقایسه بروکرهای با میز معاملاتی (Dealing Desk) و بروکرهای بدون میز معاملاتی (Non-Dealing Desk)
بروکرهای STP یک نوع بروکر بدون میزمعاملاتی (No Dealing Desk) هستند؛ به این معنی که بروکر STP از یک میز معاملاتی برای تکمیل تراکنشها استفاده نمیکند. بروکرهای با میز معاملاتی (معروف به بازارساز)، در طرف مقابل سفارش مشتری قرار میگیرند. آنها برای تکمیل سفارشات، یک مشتری دیگر در طرف مقابل پیدا میکنند و یا خودشان به عنوان طرف مقابل، عمل میکنند.
از آنجایی که بروکرهای بازارساز مستقیماً به بازار جهانی متصل نیستند، تعداد مشتریانی که میتوانند طرف مقابل معامله شما را انتخاب کنند، محدود است. بنابراین، خود بروکر اغلب سفارشات شما را پر میکند.
در اصل، هنگامی اصطلاح STP معرفی شد که معاملات الکترونیک در دسترس قرار گرفت. این روش جدید، شرکتها را قادر میساخت تا سرعت پردازش تراکنشها را بهینهسازی کنند. معاملات الکترونیکی، فرآیند «پردازش مستقیم» را امکانپذیر میکند تا معاملاتی که به صورت الکترونیکی ثبت شده، به همین شکل نیز پردازش شوند و تسویه حساب صورت گیرد. از آنجایی که STP شامل هیچگونه تشریفات ادرای و مداخله انسان نیست، خطاهای فرآیند عمدتا حذف میشوند که به طور چشمگیری هزینههای عملیاتی و ریسک را کاهش میدهد.
به طور خلاصه، STP باعث میشود کل فرآیند معامله، بدون نیاز به بررسی مجدد دادهها یا مداخله دستی، به صورت الکترونیکی انجام شود.
امروزه از اصطلاح STP، به عنوان یک ترفند بازاریابی استفاده میشود و دلالت بر این دارد که بروکر فارکس، سفارشات شما را «تغییر نمیدهد» یا در آن دخالت نمیکند و از ضرر شما سود نمیبرد؛ زیرا این بروکرها، سفارشهای شما را مستقیماً به بازار متصل میکنند.
در بروکرهای بازارساز، سفارشات شما هرگز به سمت «بازار» ارسال نمیشوند؛ زیرا بروکر فارکس، تنها طرف مقابل معامله شما است و همیشه خلاف جهت شما، وارد معامله میشود.
تقاوت بروکر STP و بروکر ECN
نوع دیگری از بروکرهای بدون میز معاملاتی، بروکر ECN (شبکه ارتباط الکترونیکی) است. آنها شبیه بروکرهای STP هستند، زیرا هر دو معاملات شما را مستقیماً به بازار ارسال میکنند. با این حال، بروکرهای ECN به عنوان مرکز نقدینگی عمل میکنند و با بانکها و مؤسسات مالی فعالیت میکنند که باعث ایجاد رقابت بین طرفین مقابل معاملات میشود تا نرخهای بهتری را ارائه دهند.
تفاوت بروکر A-Book و بروکر STP
گاهی معامله A-Book به عنوان STP معرفی میشود. بروکرهای فارکس در تبلیغات و بازاریابی ممکن است از این دو اصطلاح به جای یکدیگر استفاده کنند، اما این دو اصطلاح یکی نیستند. مهم است که تفاوت آنها را بدانید.
در بروکر STP «پوشش ریسک (هجینگ) قبل از معامله» است. در بروکر A-Book «پوشش ریسک (هجینگ) بعد از معامله» است. بسته به اینکه بروکر شما A-Book است و یا STP، نحوه اجرای سفارشات شما متفاوت خواهد بود.
بروکر A-Book سرعت اجرای بالا و پایینترین اسلیپیج را دارد.
دلیل این اتفاق، این است که بروکر ابتدا معامله مشتری را اجرا کرده و بعد هج (پوشش ریسک) میکند. به همین خاطر به آن «هجینگ بعد از معامله» گفته میشود.
بروکر STP اجرای سفارشها را کندتر ثبت میکند و اسلیپیج بیشتری دارد. این اتفاق بدین دلیل است که بروکر ابتدا از تطابق معاملهاش با تأمینکننده نقدینگی اطمینان حاصل میکند و بعد سفارش مشتری را اجرا میکند؛ به همین خاطر به آن «هجینگ قبل از معامله» گفته میشود.
وقتی که بروکر قبل از اجرای سفارش شما، یک موقعیت پوششی (پوزیشن هج) را در طرف مقابل سفارش شما ثبت میکند، به آن پردازش مستقیم یا STP گفته میشود.
روش STP نسبت به روش A-Book چه مزیتی برای بروکر دارد؟
مزیت روش STP برای بروکر این است که اسلیپیج بین سفارش مشتری و سفارش پوششی بروکر را حذف میکند.
به تفاوت قیمت، بین قیمت مورد انتظار قبل از اجرای سفارش و قیمت اصلی در زمان اجرای سفارش، اسلیپیج (slippage) گفته میشود. در حالی که در ادبیات معاملاتی، به تفاوت بین قیمت درخواستی و قیمت واقعی که سفارش در آن ثبت میشود، اسلیپیج گفته میشود.
معمولا نوسانات شدید بازار که در پی اخبار یا رویدادهای مهم ایجاد میشوند، باعث رخ دادن اسلیپیج شده که میتواند مثبت و یا منفی باشد. در بازاری که قیمتها به سرعت در حال تغییر است، یا زمانی که ارسال سفارش با تأخیر صورت بگیرد، ممکن است قیمت ارائه شده به مشتری با قیمت اجرای سفارش، متفاوت باشد. به این تفاوت قیمت «اسلیپیج» گفته میشود.
اگر اسلیپیج رخ دهد، بروکر قیمتگذاری مجدد را به شما اعلام نمیکند و سفارش شما بدون توجه به جهتی که بازار در آن سو حرکت کرده، با قیمت جدید اجرا میشود. اسلیپیج ممکن است در هردو جهت بازار، ایجاد شود؛ به عبارت دیگر اسلیپیج میتواند به نفع یا ضرر معاملهگر عمل کند.
برای جلوگیری از اسلیپیج زیاد قیمت و افزایش اختلاف قیمت ثبت شده با قیمت مورد انتظار، بروکرها معمولا هنگام ثبت سفارش، امکان ثبت یک «محدوده» را برای مشتری فراهم میکنند. در این صورت، اگر قیمت در زمان اجرای سفارش مشتری، خارج از محدوده تعیینشده باشد، سفارش اجرا نخواهد شد. برای مثال، اگر بروکر قیمت خرید جفت ارز EUR/USD را ۱.۱۰۰۰ به شما اعلام کرده باشد، باید مطمئن شود که میتواند EUR/USD را با نرخ کمتری (مثلا ۱.۰۹۹۹) از تأمینکننده نقدینگی خریداری کند.
فرآیند STP به بروکر اجازه میدهد قبل از ثبت سفارش مشتری، از سودآوری معامله در واسطهگری بین مشتری و تامینکننده نقدینگی اطمینان حاصل کند؛ در غیر این صورت ممکن است در معامله پوششی، متحمل ضرر شود. اما از سوی دیگر، در حالی که احتمال اسلیپیج برای بروکر حذف میشود، احتمال اسلیپیج برای مشتری بالا میرود. به این صورت که اگر قیمتی که بروکر با تأمینکننده نقدینگی ثبت کرده، با قیمت سفارش مشتری متفاوت باشد، میتواند باعث ایجاد اسلیپیج منفی یا مثبت شود.
سرعت اجرای سفارشات در این روش کندتر است چون قبل از اینکه بروکر بتواند معامله شما را تأیید کند، ابتدا باید از قیمت تأمینکننده نقدینگی اطمینان حاصل کند. در طی فرآیند ممکن است قیمت جفت ارز حرکت کند و قیمت توافقشده بین بروکر و تأمینکننده نقدینگی نیز تغییر کرده باشد. اگر قیمت توافقی بین بروکر و تأمینکننده نقدینگی با قیمت ابتدایی که بروکر به مشتری اعلام کرده بود متفاوت باشد، سفارش مشتری با قیمت جدید انجام میشود. همین اتفاق منجر به ایجاد اسلیپیج میشود.
وقتی بروکر STP سفارش مشتری را قبول میکند، بروکر موظف است تا به اصطلاح برای اجرای آن سفارش «تلاش» کند؛ بدین معنی که بروکر برای ورود به معامله با مشتری آماده است، ولی تعهدی ندارد که معامله با قیمت درخواستی مشتری انجام شود.
در تصویر زیر، انواع مختلف اجرای سفارش شرح داده شده است:
مشارکتکننده بدون ریسک (Riskless Principal)
هنگامیکه یک معامله به روش STP انجام میشود، این نوع تراکنش، برای یکی از طرفین معامله بدون ریسک است.
بروکر فارکس، همیشه در طرف مقابل مشتری قرار دارد؛ اگر شما یک معامله خرید ثبت کنید، بروکر یک معامله فروش ثبت میکند و اگر شما فروشنده باشید، او خریدار است.
هنگامی که بروکر فارکس در معامله به عنوان طرف مقابل شما وارد میشود، در معرض ریسک بازار قرار میگیرد. اما با اجرای سفارش به روش STP، تراکنش بدون ریسک برای بروکر امکانپذیر است. وقتی شما سفارشی را در یک بروکر ثبت ميکنید، بروکر سعی میکند بلافاصله یک معامله مشابه را با تأمینکننده نقدینگی انجام دهد. بروکر بعد از اینکه از ثبت سفارش دوم مطمئن شد، سفارش شما را اجرا میکند. بدین ترتیب بروکر نسبت به اجرای تمام سفارشات حساب شما، میتواند به عنوان یک مشارکتکننده بدون ریسک، عمل کند.
بروکر STP، پس از ثبت سفارش، مراحل زیر را طی میکند:
- ابتدا از تأمینکننده نقدینگی خارجی (به عنوان طرف معامله) خرید میکند.
- این معامله را در دفتر معاملات خود ثبت میکند.
- بلافاصله بعد از آن به شما (به عنوان طرف معامله) میفروشد.
- این سفارش یا در همان قیمت (با کسر کمیسیون) و یا با افزایش نرخ معامله (اسپرد) اجرا میشود.
در نتیجه دو تراکنش انجام میشود:
- یک تراکنش بین مشتری و مشارکتکننده بدون ریسک (بروکر)
- یک تراکنش بین بروکر و تأمینکننده نقدینگی
به عنوان مثال، بروکر یک سفارش خرید 100 هزار واحدی در جفت ارز GBP/USD را در قیمت 1.4000 از مشتری دریافت میکند. بلافاصله پس از ثبت این سفارش، بروکر 100 هزار واحد از این جفتارز را از تامینکننده نقدینگی خریداری میکند. از آنجایی که هر دو معامله در قیمت یکسانی انجام شدهاند (به استثنای اسپرد، کمیسیون و هزینههای دیگر)، این یک معامله بدون ریسک محسوب میشود.
هنگامیکه در پلتفرم معاملاتی خود یک سفارش را ثبت میکنید، طرف مقابل معامله (بروکر) هم وارد عمل میشود، اما بعد از سفارش شما؛ به این صورت که بروکر با تأمینکننده نقدینگی نیز یک معامله مشابه و جداگانه را باز میکند. بروکر STP با این روش ریسک زیان را برای خود از بین میبرد.
بروکر STP شما با اضافه کردن اسپرد به قیمتی که تأمینکننده نقدینگی به او ارائه داده است و یا گرفتن کمیسیون، از معاملات شما کسب درآمد میکند. این یعنی درآمدهای معاملاتی بروکر بر اساس حجم معاملات است، نه بر اساس سود یا ضرر معاملات.
بروکر STP هرگز خود را در معرض ریسک بازار قرار نمیدهد؛ بدین معنی که از ضرر شما سودی نمیبرد. بروکر STP تنها از اسپرد یا کمیسیون کسب درآمد میکند. بروکرهای که به این روش عمل میکنند، به عنوان بروکرهای بدون ریسک شناخته میشوند.
مزایای استفاده از بروکر STP
معاملهگران خرد معمولا استفاده از بروکرهای STP را ترجیح میدهند. مدل تجاری این بروکرها چندین مزیت دارد که شامل موارد زیر میشود:
- سرعت پردازش – فناوری STP که توسط این بروکرها استفاده میشود، به این معنی است که اجرای معاملات به صورت دیجیتالی و با سرعت بالا صورت میگیرد. برخی از بروکرهای بازارساز نیز از این نرمافزار برای پردازش معاملات استفاده میکنند، اما بسیاری از آنها معاملات را به صورت دستی از طریق میز معاملاتی (Dealing Desk) اجرا میکنند. این فرآیند میتواند کند باشد و در صورتی که بازار نوسانات زیادی را تجربه کند، ممکن است منجر به عدم اجرای معاملات شود.
- قیمتگذاری مطابق بازار – بروکرهای STP مستقیماً با بازار جهانی معامله میکنند، بنابراین قیمتگذاری آنها دقیق است. بروکرهای بازارساز، گاهی برای افزایش حاشیه سود خود، قیمتهای مصنوعی ارائه میدهند.
- عدم تضاد منافع – بروکرهای بازارساز، از زیان مشتریان خود سود میبرند؛ زیرا اغلب به عنوان طرف مقابل معامله، وارد میشوند. این میتواند باعث شود برخی از بروکرها به گونهای فعالیت کنند که با اقدامات مشتریانشان برای سودآوری در تضاد باشد. به عنوان مثال، آنها میتوانند قیمتهای مصنوعی ارائه دهند و یا سفارشات را به صورت گزینشی اجرا کنند. بروکرهای STP مستقیماً با بازار فعالیت میکنند؛ بنابراین بین بروکر و مشتری، تضاد منافع وجود ندارد.
- اندازه لات – بروکرهای ECN معمولاً حداقل اندازه 0.1 لات (معادل 10 هزار واحد ارز پایه) دارند. دلیل این امر این است که بانکها و سایر موسسات مالی با این حداقل حجم کار میکنند. برای معاملهگران خرد که ترجیح میدهند حجم لات کمتری را معامله کنند، این میتواند مانع فعالیت آنها باشد. بروکرهای STP اغلب میتوانند اندازه لاتهای کمتری را (به عنوان مثال 0.01 لات) ارائه دهند.
معایب استفاده از بروکرهای STP
از آنجایی که بروکرهای STP نیز ویژگیهایی مشابه بروکرهای ECN و بازارساز دارند، معایب آنها شامل موارد زیر است:
اسپرد معاملاتی – بروکرهای STP نسبت به بروکرهای با میز معاملاتی (Dealing Desk)، معمولا اسپرد بیشتری دارند. دلیل عمده این اتفاق این است که بروکرهای با میز معاملاتی، از زیان مشتریان خود کسب درآمد میکنند. بنابراین، این بروکرها نیازی به کسب درآمد زیادی از اسپرد ندارند. در بروکرهای STP، درآمد آنها صرفاً به اسپرد و کمیسیون معاملات محدود میشود.
مدلهای ترکیبی – برخی بروکرها از مدلهای ترکیبی استفاده میکنند. آنها میتوانند برخی از معاملات شما را به بازار منتقل کنند و در برخی از معاملات نیز به عنوان طرف مقابل وارد شوند. تشخیص اینکه کدام بروکرها به این روش عمل میکنند، دشوار است.
سخن پایانی
بروکرهای STP، بروکرهایی هستند که فناوری انتقال مستقیم معاملات فارکس را به بازار دارند. آنها پردازش سریع و قیمتهای دقیق را ارائه داده و در عین حال امکان معامله با اندازه لات کوچک را برای معاملهگران فراهم میکنند؛ در نتیجه میتوانند انتخاب خوبی برای معاملهگران خرد باشند. با این حال تشخیص اینکه یک بروکر از مدل STP استفاده میکند، همیشه آسان نیست. اگر در معاملات خود اسلیپیج را تجربه کردید و یا اینکه قیمتهای ثبت شده با قیمت بازار مطابق نیستند، احتمالا این بروکر از فناوری STP استفاده نمیکند.