جفتارز چیست؟
جفتارز (Currency Pair) به روشی برای نمایش ارزش یک ارز نسبت به ارز دیگر اشاره دارد. برای مثال، جفتارز پوند بریتانیا و دلار آمریکا (GBPUSD) نشاندهنده نسبت ارزش این دو ارز است.
با وجود حدود ۱۷۰ ارز در جهان، تعداد جفتارزهای ممکن میتواند به بیش از ۲۸,۰۰۰ برسد، اما تنها تعدادی از آنها بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص میدهند.
این ارزها در بازار فارکس یا ارز خارجی معامله میشوند. بر اساس دادههای بانک تسویه بینالمللی (BIS)، حجم معاملات روزانه در این بازار به ۶.۶ تریلیون دلار میرسد.
هر جفتارز شامل دو بخش است:
– ارز پایه: ارزی است که معاملهگر قصد خرید آن را دارد و همیشه در سمت چپ نماد جفتارز نوشته میشود. برای مثال، در جفتارز EURUSD، یورو (EUR) ارز پایه است و همیشه برابر با یک واحد است.
– ارز مظنه: ارزی است که برای خرید ارز پایه استفاده میشود و در سمت راست نماد نوشته میشود. در مثال EURUSD، دلار آمریکا (USD) ارز مظنه است.
جفتارزها با یک قیمت نقلقول میشوند که نشاندهنده مقدار ارز مظنه لازم برای خرید یک واحد از ارز پایه است. برای مثال، اگر قیمت جفتارز EURUSD برابر با ۱.۱۴۲۸۲ باشد، به این معنی است که یک معاملهگر میتواند ۱ یورو را با ۱.۱۴۲۸۲ دلار خریداری کند.
عواملی که بر نوسان جفتارزها تأثیر میگذارند
۱. عملکرد اقتصادی: وقتی یک اقتصاد نسبت به دیگری رشد میکند، ارز آن معمولاً ارزش بیشتری پیدا میکند. برعکس، تورم در یک اقتصاد میتواند ارزش ارز آن را کاهش دهد.
۲. نرخهای بهره بانک مرکزی: تفاوت در نرخهای بهره بانکهای مرکزی میتواند بر ارزش نسبی ارزهایی که آنها صادر میکنند تأثیر بگذارد. نرخهای بهره بالاتر معمولاً به ارزش بالاتر ارز منجر میشود.
۳. حجم معاملات: احساسات و انتظارات بازار میتوانند بر ارزش ارزها تأثیر بگذارند. بهعنوانمثال، اگر تعداد زیادی از معاملهگران شروع به فروش یک ارز خاص کنند، دیگران نیز ممکن است تحتتأثیر قرار بگیرند و ارزش آن ممکن است کاهش یابد.
انواع جفت ارز
جفت ارزها به سه دسته اصلی شامل جفت ارزهای اصلی، فرعی و اگزوتیک تقسیم میشوند.
جفتارزهای اصلی
این جفتارزها، به دلیل شامل بودن ارزهایی با حجم معاملات بالا و اقتصادهای نسبتاً پایدار، معمولاً نوسان کمتری نسبت به جفتارزهای فرعی و اگزوتیک دارند و خریدوفروش آنها با اسپرد کم انجام میشود.
اسپرد به تفاوت بین قیمتی که بروکر برای خریدوفروش یک جفتارز تعیین میکند، گفته میشود. بهعبارتدیگر، اسپرد تفاوت بین قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) است.
برای مثال اگر جفتارز EURUSD در یک بروکر با قیمت ۱.۰۸۸۰۶ دلار برای خرید و با قیمت ۱.۰۸۸۲۲ دلار برای فروش قابلدسترسی باشد، اسپرد خریدوفروش بهصورت زیر محاسبه میشود:
قیمت خرید: ۱.۰۸۸۰۶ دلار
قیمت فروش: ۱.۰۸۸۲۲ دلار
اسپرد خریدوفروش: ۱.۰۸۸۲۲ – ۱.۰۸۸۰۶ = ۰.۰۰۰۱۶ دلار
این اسپرد ۰.۰۰۰۱۶ دلار نشاندهنده هزینه اضافی است که معاملهگر باید بپردازد تا وارد معامله شود و سپس از آن خارج شود.
چهار جفتارز اصلی با بالاترین حجم معاملات
EURUSD: این جفتارز نماینده دو تا از بزرگترین اقتصادهای جهان، ایالات متحده و منطقه یورو، است. بر اساس دادههای BIS، در آوریل ۲۰۲۲، این جفتارز بیش از ۲۲.۷٪ از کل معاملات فارکس را به خود اختصاص داده است. به دلیل استفاده گسترده از هر دو ارز، EURUSD نقدینگی بسیار بالایی دارد و خریدوفروش آن بهراحتی و با اسپرد پایینی انجام میشود.
GBPUSD: در این جفتارز، دلار آمریکا در مقابل پوند بریتانیا مبادله میشود. این جفتارز گاهی با نام «کیبل» شناخته میشود که به کابلهای دریایی اشاره دارد که درگذشته برای انتقال نرخهای پیشنهادی بین نیویورک و لندن استفاده میشد. طبق دادههای BIS، در آوریل ۲۰۲۲، GBPUSD حدود ۹.۵٪ از معاملات روزانه بازار فارکس را تشکیل میدهد.
USDJPY: در این جفتارز، دلار آمریکا در برابر ین ژاپن قرار دارد. ین بهعنوان یکی از ارزهایی با حجم معاملات زیاد در منطقه آسیا، نوسانپذیری بالایی دارد. به طور غیررسمی، این جفتارز گاهی با نام «نینجا» شناخته میشود که به سربازان پنهان ژاپنی سنتی اشاره دارد.
USDCHF: این جفتارز شامل دلار آمریکا و فرانک سوئیس است. به طور غیررسمی با نام «سوئیسی» شناخته میشود، زیرا سیستم مالی سوئیس بهعنوان یک پناهگاه امن در زمانهای ناپایداری بازار شناخته میشود. در شرایط ناپایدار بازار، فرانک سوئیس معمولاً نسبتاً پایدار باقی میماند.
برخی از معاملهگران ممکن است جفتارزهای زیر را نیز بهعنوان جفتارزهای اصلی در نظر بگیرند:
EURGBP: این جفتارز شامل یورو و پوند بریتانیا است. در آوریل ۲۰۲۲، طبق دادههای BIS، حدود ۲٪ از معاملات روزانه فارکس را به خود اختصاص داده است. گاهی با نام «کانال» شناخته میشود که به کانال مانش اشاره دارد که انگلستان و فرانسه را از طریق آبراهی به هم متصل میکند. پیشبینی ارزش نسبی این جفتارز اخیراً دشوارتر شده است، بهویژه پس از خروج انگلستان از اتحادیه اروپا (برگزیت) که به ضعف ارتباط بین یورو و پوند منجر شده است. از آن زمان، EUR/GBP نوسانات بیشتری را تجربه کرده و به سرمایهگذاری ریسکپذیرتری تبدیل شده است.
USDKRW: این جفتارز دلار آمریکا را در برابر وون کره جنوبی مبادله میکند و به دلیل رشد سریع اقتصادی کره جنوبی در دهه ۱۹۶۰، به یکی از جفتارزهای محبوب منطقه آسیا تبدیل شده است. وون کره جنوبی بهعنوان چهارمین ارز بزرگ منطقه آسیا، توجه زیادی را به خود جلب کرده و معاملهگران به دنبال استفاده از فرصتهای موجود در این جفتارز هستند.
جفتارزهای فرعی
جفتهای ارز فرعی، جفتارزهایی هستند که یورو، پوند بریتانیا یا ین ژاپنی را با یکدیگر یا در مقبل با یک ارز کوچکتر مبادله میکنند. این جفتها محبوب هستند، اما حجم معاملاتی کمتری نسبت به جفتارزهای اصلی دارند.
بهعنوانمثال، جفتارزهای کوچک محبوب شامل موارد زیر هستند:
GBPJPY – پوند بریتانیا و ین ژاپنی
GBPCHF – پوند بریتانیا و فرانک سوئیس
GBPAUD – پوند بریتانیا و دلار استرالیا
EURJPY – یورو و ین ژاپنی
AUDCAD – دلار استرالیا و دلار کانادا
✔️ بیشتر بخوانید: فارکس چیست؟
جفتارزهای اگزوتیک و دیگر جفتارزها
در جفتارزهای اگزوتیک، یک ارز از بازارهای نوظهور یا کمتر شناخته شده در برابر یک ارز با حجم معاملات بالا قرار میگیرد. به دلیل نقدینگی کمتر ارزهای بازارهای نوظهور، این جفتارزها معمولاً اسپردهای بیشتری دارند.
برای مثال USDHKD، این جفتارز شامل دلار آمریکا و دلار هنگکنگ است. طبق دادههای BIS، حجم معاملات این جفتارز بین سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۹ دوبرابر شده است. دلار هنگکنگ از سال ۱۹۸۳ به دلار آمریکا متصل شده و بانک مرکزی هنگکنگ متعهد به حفظ نرخ ارز ثابت بین این دو ارز است. بااینحال، ارزش نسبی دلار هنگکنگ میتواند در یک محدوده از پیش تعیین شده نوسان کند.
چون ارزهای بازارهای نوظهور کمتر معامله میشوند، نوسانات قیمتی در این جفتارزها معمولاً بیشتر است. تغییرات در وضعیت اقتصادی و سیاسی میتواند بهسرعت بر ارزش این ارزها تأثیر بگذارد. بهعلاوه، به دلیل نقدینگی کمتر، اقدامات هر معاملهگر میتواند تأثیر زیادی بر بازار داشته باشد.
جفتارزهای اگزوتیک معمولاً با اسپردهای گستردهتری نسبت به جفتارزهای اصلی همراه هستند. برای مثال، اسپرد خریدوفروش در جفتارز USDHKD ممکن است حدود ۰.۰۰۵۰ دلار باشد، درحالیکه اسپرد در جفتارز EURUSD معمولاً ۰.۰۰۰۱۶ دلار است.
از دیگر جفتارزها میتوان به موارد اشاره کرد.
USDTRY: دلار آمریکا و لیر ترکیه.
GBPSGD: پوند بریتانیا و دلار سنگاپور.
EURMXN: یورو و پزو مکزیک.
چگونه جفتارزها را معامله کنیم؟
با ظهور اپلیکیشنهای سرمایهگذاری و بروکرهای آنلاین، ورود به بازار معاملات فارکس برای سرمایهگذاران خرد بسیار آسانتر شده است. درحالیکه این بازار به طور تاریخی مختص سرمایهگذاران نهادی بزرگ مانند صندوقهای بازنشستگی، صندوقهای بیمه و شرکتهای دارای شعبات متعدد خارجی بوده است، اکنون سرمایهگذاران فردی نیز میتوانند بهراحتی وارد این بازار شوند. هر بروکر فارکس ممکن است فرایندهای مختلفی داشته باشد، اما معاملهگران میتوانند انتظار داشته باشند که مراحل زیر را طی کنند:
انتخاب پلتفرم یا بروکر
ابتدا، یک بروکر فارکس را انتخاب کنید که نیازهای شما را برآورده کند. در انتخاب بروکر، عواملی مانند ساختار هزینهها، رابط کاربری، حجم معاملات حداقل و این که آیا منابع آموزشی مانند حسابهای دمو وجود دارند، را مدنظر قرار دهید.
انتخاب روش معامله
وقتی نوبت به معامله فارکس میرسد، چند گزینه دارید:
معاملات اسپات: مبادله ارزها بهصورت لحظهای
معاملات فوروارد: بستن قرارداد خصوصی برای خرید ارز در تاریخ آینده با قیمتی از پیش تعیین شده
فیوچرز: توافق استاندارد برای مبادله ارزها در زمان و قیمت از پیش تعیین شده
انتخاب جفتارز
سپس، جفتارز موردنظر خود را انتخاب کنید. هنگام تصمیمگیری برای معامله، میتوانید عواملی مانند سطح تحمل ریسک شخصی، استراتژی معاملاتی و تفاوت قیمت خریدوفروش جفتارز را در نظر بگیرید.
نیک کاولی، استراتژیست ارشد در DailyFX، میگوید: هرچه یک جفتارز خارجی نقدشوندهتر باشد، بهعنوانمثال EURUSD، معامله آن آسانتر و ارزانتر است و کمتر احتمال دارد که قیمت آن در یک سفارش بزرگ به طور قابلتوجهی تغییر کند.
او توصیه میکند: سرمایهگذاران خردهفروش که به دنبال معامله در بازار ارزهای خارجی هستند، باید به جفتهای اصلی فارکس مانند EURUSD، GBPUSD و USDJPY توجه کنند.
به طور معمول، میتوانید جفتارزها را با باز کردن اپلیکیشن یا وبسایت بروکر پیدا کنید. از شما خواسته میشود مقدار موردنظر برای خرید و نحوه معامله را وارد کنید.
زمانبندی معاملات فارکس
درحالیکه بسیاری از معاملات فارکس در طی یک روز معاملاتی انجام میشود، میتوان جفتارزها را برای چند روز، هفته، ماه یا حتی سالها نگه داشت.
تریدر روزانه (Day Traders): این معاملهگران در طول یک روز ارزها را خریدوفروش میکنند و بهدقت حرکات بازار را رصد میکنند.
سوئینگ تریدر (Swing Traders): با پیشبینی روندهای کوتاهمدت این معاملهگران ارزها را برای چند روز یا هفته نگه میدارند.
تریدرهایی که میخرند و نگه میدارند (Buy-and-Hold Traders): این معاملهگران ترجیح میدهند پیشبینیهای بلندمدتی درباره قدرت نسبی ارزها انجام دهند و ممکن است جفتارزها را برای چندین سال نگه دارند.
نمونهای از معامله فارکس
در اینجا نحوه خریدوفروش یک جفتارز را در عمل توضیح میدهیم:
یک معاملهگر پیشبینی میکند که ارزش یورو نسبت به دلار آمریکا افزایش خواهد یافت؛ بنابراین، جفتارز EURUSD را که در نرخ ۱.۰۹۲۴ معامله میشود، خریداری میکند. معاملهگر $۱۰,۰۰۰ دلار را به €۹,۱۵۴.۱۵۶۰ یورو تبدیل میکند.
قیمت جفتارز EURUSD از ۱.۰۹۲۴ به ۱.۰۹۳۹ افزایش مییابد.
این حرکت نشاندهنده ۱۵ پیپ افزایش است. هر پیپ یک حرکت یکرقمی در چهارمین جایگاه اعشاری یک جفتارز است، برای مثال €۰.۰۰۰۱ یا یکصدم سنت.
اگر معاملهگر یوروهای خود را به دلار آمریکا تبدیل کند، بهازای هر یورو، $۰.۰۰۱۵ دلار سود کسب میکند.
با یک معامله $۱۰,۰۰۰ دلاری، سود حاصل از معامله منهای هرگونه هزینههای معاملاتی مجموعاً $۱۵ دلار خواهد بود ($۱۰,۰۰۰ × $۰.۰۰۱۵).
اگر ارزش یورو ۱۵ پیپ نسبت به دلار کاهش مییافت، معاملهگر $۱۵ دلار ضرر میکرد.
هزینههای معامله در فارکس چقدر است؟
به دلیل حجم بالای معاملات و فعالیتهای بازار، هزینهها و کارمزدهای معامله در فارکس معمولاً پایین است.
مقدار هزینهای که پرداخت میکنید بستگی به بروکری دارد که انتخاب میکنید و جفت ارزی که قصد خرید آن را دارید. معمولاً یکی یا چند مورد از هزینههای زیر را خواهید پرداخت:
اسپرد (Spread): اسپرد تفاوت بین قیمتی است که بروکر برای فروش یک جفتارز میخواهد و قیمتی که برای خرید آن پیشنهاد میدهد.
کارمزد (Commission): کارمزد هزینهای کوچک است که برخی بروکرها برای هر معاملهای که انجام میدهید، دریافت میکنند.
هزینه سواپ (Swap Fee): این هزینه بهرهای است که ممکن است برای نگهداری یک جفتارز فارکس در طول شبانهروز پرداخت کنید.
هزینه عدم فعالیت (Inactivity Fee): برخی بروکرها هزینهای ماهیانه به نام عدم فعالیت دریافت میکنند اگر برای مدت معینی، مثلاً ۱۲ ماه، معاملهای انجام ندهید.
آیا XAUUSD یک جفت ارز است؟
آیا GBPJPY یک جفت اصلی است؟